چهارمین محفل هم‌اندیشی در قرآن با عنوان «نامه و قرار» برگزار شد
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی واحد اصفهان، امیر احمدنژاد، عضو هیئت‌علمی دانشگاه اصفهان در این نشست با تأکید بر اهمیت سوره عصر، گفت: صحابی پیامبر(ص) وقتی به هم می‌رسیدند پیش از سلام دادن سوره عصر را می‌خواندند. همچنین کسانی که پیرو پیامبر(ص) بودند علنی اسلام آوردن خود را مطرح نمی‌کردند و در دیدار با یکدیگر، این سوره محوری را می‌خواندند.
وی با اشاره به اینکه برخی سوره عصر را اولین سوره قرآن می‌دانند، افزود: این سوره شامل موارد اساسی دعوت پیامبر(ص) است و عبارات آن برای شناخت اسلام و قرآن بسیار مهم است. در این سوره انسان شناسی، خدا شناسی و جهان شناسی اسلام را می‌توانید ببینید.
احمدنژاد مفاهیم اصلی سوره عصر را برشمرد و افزود: زمان، انسان، خسران، نسبت دادن انسان به خسران، ایمان، عمل صالح، تواصی، حق و صبر مفاهیم کلیدی اسلام در این سوره هستند. خداوند سنت شکنی کرده و به عصر قسم خورده است. خداوند در ادامه به خسران و زیان انسان اشاره می‌کند و سپس به حق با آن قطعیت و یقین توصیه کرده و در کنارش صبر را هم مورد تأکید قرار می‌دهد و در آخر سوره‌ای که با کوبندگی شروع شده با پایان باز تمام می‌شود.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه خداوند به زمان قسم می‌خورد، به خسران انسان اشاره کرده و اهل عمل صالح را از خسران زدگی استثنا می‌کند، گفت: تفسیر محمد عبده از سوره‌های جزء ۳۰ و تفسیر نوین محمدتقی شریعتی برای فهم سوره عصر مناسب است، زیرا سوره‌های اولی اسلام، زمینه و محور دعوت هستند و طبق همان سوره‌ها اسلام به ارث می‌رسد، ولی ایمان به ارث نمی‌رسد. هر کسی در زندگی باید خودش ایمان بیاورد. این ایمان هم به تجدید نیاز دارد. برای ایمان آوردن، سوره‌های پایه‌ای و اولی قرآن اولویت دارد. تفسیرهای تنزیلی و تفسیرهای جزء سی از این جهت نیز حائز اهمیت هستند.
احمدنژاد سوره عصر را موجزترین دستورالعمل زندگی مسلمانان و محور ارتباطی آنان دانست و افزود: این سوره به ما می‌گوید ایمان، عمل صالح و توصیه به حق و صبر مانع از خسران می‌شود. به عبارت بهتر اگر زندگی کسی شامل ۴ رکنِ گفته شده نبود آن انسان دچار خسران و ضرر می‌شود. در مورد مفهوم ایمان نیز اگر آن را ایمان فقهی و شهادتین در نظر نگیریم بلکه آن را ارتباط با یک موجود ابدی و ازلی در نظر بگیریم حرکت به سمت آن موجود ابدی زیبا و لذت بخش است. همین طور که لا اله الا الله تاکید بر پرستش الله و آزادی از الهه‌های دیگر است، در ایمان نیز چنین پدیده‌ای اتفاق می‌افتد.
محمد سلطانی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه اصفهان نیز در ادامه این نشست در خصوص فهم سوره عصر، تصریح کرد: اگر بپذیریم بسم‌الله الرحمن الرحیم آیه‌ای از هر سوره است، نوع برداشت ما از مفاهیم در سوره عصر متفاوت می‌شود. وقتی خدا به عصر قسم می‌خورد علتش رحمان بودن اوست. وقتی از خسران حرف می‌زند عیب‌جو و بدخواه انسان نیست، بلکه این را می‌گوید چون رحمان و رحیم است.
همچنین سید محمد رجایی رامشه، دکترای مهندسی ذهن، با اشاره به مفهوم خسران در سوره عصر، گفت: خداوند راه امن را به انسان نشان داده و می‌گوید اگر از این طریق خارج شوی دچار خسران خواهی شد. منطور از والعصر، عصر زندگی و عمر انسان است و قسم خوردن خداوند، برای مستند کردنِ ادامه آیات سوره است. او قسم می‌خورد به زمان که زمانِ شما به سرعت رو به اتمام است. اگر انسان در عصر و زمانی که از بدو تولد تا مرگ دارد، بهره‌ای از زندگی خود نبرد نه تنها سود نکرده، بلکه سرمایه وجودی خود یعنی عمر را از دست داده است.
سلطانی نیز دخیل بودن آیه بسم الله الرحمن الرحیم در تفسیر سوره عصر را مورد تأکید قرار داد و گفت: بسم‌الله الرحمن الرحیم به دو ویژگی خداوند اشاره شده که هر دو از یک بستر معنایی هستند؛ هر دو به مهر اشاره دارند. خداوند برای مردم مکه که هنوز اسلام نیاوردند سوگند می‌خورد چون بر اساس آیه اول یعنی بسم‌الله الرحمن الرحیم، مهربان است. سوگند مثل استارت ماشین خاموش است و معمولاً به امور محسوس سوگند می‌خورد. به اول و اخر شب، به قلم به صبح و ظهر و محسوسات زمین و آسمان سوگند می‌خورد. خداوند به عصر از سر رحمانیت خود قسم خورده است. تذکر او برای در خسران بودن انسان، از جهت عیب‌جویی نیست بلکه از شدت مهربانی و رحمانیت است.
احمدنژاد در پایان این نشست، اظهار کرد: زمان عصر در فرهنگ اعراب، زمان استراحت و در عین حال زمان بطالت و حرف‌های ناشایست است که عبده در این مورد مطلب مفصلی دارد و بهتر است که در مورد مفهوم عصر و تعاریف متعدد آن در جلسات بعدی نیز بحث شود.
نظر شما :